Toen Joe Corré (zoon van wijlen Sex Pistols-manager Malcolm McLaren en modeontwerpster Vivienne Westwood) hoorde dat koningin Elizabeth haar zegen zou hebben gegeven voor “PUNK.LONDON”, werd hij even niet lekker. Vol walging door deze toe-eigening van het punk-erfgoed door de mainstream (de meute), kondigde hij onlangs een radicaal statement aan om de wereld hiervan te doordringen. Op 26 november 2016– precies veertig jaar na de release van The Sex Pistols’ ‘Anarchy in the UK’-, wil hij in Camden (Londen) zijn onvervangbare punk-memorabilia t.w.v. vijf miljoen pond, verbranden. Een daad waarvan hij donders goed weet dat menig muziekliefhebber er van over zijn nek gaat. Is hij gek geworden?
“Punk has become like a fucking museum piece.”
2016 Is het jaar dat Londen (Engeland) de verjaardag van ‘de punkscene’ viert. Onder de noemer “PUNK.LONDON” organiseren culturele organisaties, o.a. ‘British Library’ en ‘Museum of London’, het hele jaar door allerlei evenementen.
En daar zit nou net de pijn bij Corré. In een interview met The Guardian* zegt hij: “In plaats van een beweging voor verandering, is punk een fucking museumstuk geworden, of een tribute act”. De organisatie zou volgens Corré niet begrijpen waar punk voor staat. Corré voelt dat hij een statement móét maken. “Als ik dit niet gezegd had, zouden we nog steeds hebben gezegd hoe ‘cool’ dit allemaal was.” Corré lijkt hiermee te willen voorkomen dat de erfenis van de punkbeweging straks louter de kledingstijl behelst, als dat al niet zo is.
Daarnaast ageert Corré, die zichzelf omschrijft als ‘een soldaat van de punkrevolutie’, tegen de algehele maatschappelijke onderdanige houding. “Het Britse volk is nu te midden van een algemene malaise. Mensen voelen zich verdoofd. Dat maakt mensen inschikkelijk. Het gevaarlijkste is dat ze zijn gestopt met vechten voor waar ze in geloven. Ze hebben het opgegeven. We moeten alle shit nog eens laten ontploffen.” Corré maakt niet duidelijk wat hij bedoelt met ‘malaise’. Met de punkgeschiedenis in gedachten zou je je kunnen indenken dat hij doelt op de economische crisis. En de overheid die verzuimt in te grijpen bij de almaar stijgende hoge huren en huizenprijzen, waardoor de arbeidersklasse Londen uit wordt gedreven.
Corré (48), die multimiljonair is geworden door verkoop van zijn lingeriemerk Agent Provocateur, zegt dat zijn leven zonder punk anders zou zijn verlopen. “De (punk-)mentaliteit heeft me geholpen een succes te maken van mijn leven.”
De goedkeuring van Buckingham Palace voor “PUNK.LONDON” is opvallend. In de jaren zeventig bracht de legendarische Britse punkband Sex Pistols een nummer uit dat als ‘aanstootgevend’ werd ervaren. Het lied bekritiseerde de manier waarop de overheid de arbeidersklasse behandelde: “God save the queen, the fascist regime/ she ain't no human being/ there is no future in England’s dreaming”. De woorden “no future” werden het symbool van de punkbeweging. Het was toen de best verkochte single, maar werd van de eerste plaats geweerd.
Punk of niet?
Hoewel veel mensen zich kunnen vinden in Corrés woorden, zijn het de negatieve reacties die de overhand hebben. Praat hij niet wat hautain over de mainstream, terwijl die jarenlang tot zijn clientèle behoorde? En zou Corré niet de spullen moeten veilen (voor het goede doel) in plaats van verbranden? “Fuck off!” aldus Corré in The Guardian. “Daar draait dit niet om. Ze denken alleen maar aan geld. Het zijn de ideeën die belangrijk zijn, niet de memorabilia.” Er wordt tevens fanatiek gesteld dat deze daad juist tegen alles indruist waar punk voor staat.
Klopt dat? Wat is punk? Als je begint én eindigt met: ‘fel gekleurd haar, leren jasjes, veiligheidsspelden en donkere make-up’, dan sla je de plank mis. Het begon begin jaren zeventig als beweging; er heerste in Engeland veel maatschappelijke onrust (een slechte economie, werkloosheid, stakingen). Jongeren voelden zich achtergesteld en gebruikten muziek als uitlaatklep. Corrés vader, Malcolm McLaren (overleden in 2010), was de initiatiefnemer en manager van de Sex Pistols. In 1976 voerde hij een slimme mediacampagne, waartoe de gefrustreerde Britse jeugd zich aangetrokken voelde. Sex Pistols groeide uit tot de belichaming van de punkscene.
De uiterlijke kenmerken zijn vooral een statement. Punk staat verder voor vrijheid om te zijn wie je bent. Vechten voor je idealen. Strijden tegen onrechtvaardigheid. Je verzetten tegen het gedachteloos volgen van de status quo. Afkeer van de gevestigde orde. Opkomen voor gelijkheid van klassen en sekse. Creativiteit in kleding, make-up en kunst. Een ‘DIY’-houding (‘do it yourself’). En voor menigeen de aantrekkingskracht voor anarchisme.
Of Corrés actie nou punk is of niet, een ‘shockerende’ daad om je statement te maken past in ieder geval wel binnen de punktraditie.
(Tekst gaat verder onder afbeelding)
Doeltreffende actie?
De memorabilia zijn Corrés bezit, feitelijk hebben wij daar niets over te zeggen. Zijn persoonlijke doel zal al bereikt zijn: (media-)aandacht voor zijn ergernissen. Maar de actie mist waarschijnlijk zijn publieke doel. Maatschappelijk gezien leidt het wellicht tot wat bewustwording. Maar juist de partijen waar hij zo tegen ageert, de mainstream en “PUNK.LONDON”, raakt hij hiermee niet. Het zal ze een worst wezen dat spullen van de Sex Pistols in vlammen op gaan. Het zijn de muziekliefhebbers en punkers, die hij hiermee zal raken. Zij zullen zich kunnen vinden in zijn stelling dat ideeën belangrijker zijn dan spullen. Maar in hun hart zal het anders voelen, op 26-11-2016.
Zijn we eigenlijk niet massaal in een geniale pr-stunt getrapt, waar Corrés vader al bedreven in was? Corré ontkent. “PUNK.LONDON” zal er geen nacht minder om slapen; deze controverse heeft voor optimale aandacht gezorgd. “PUNK.LONDON” heeft als reactie nu met droge ogen de door Joe Corré geïnitieerde verbranding als ‘evenement’ in de agenda gezet. Alsof het zo heeft moeten zijn. Ach, de punk overleeft deze toe-eigening door de mainstream wel. Punk never dies.
Update.
Joe Corré heeft op 26 november 2016 zijn plan daadwerkelijk uitgevoerd. Op een boot op de rivier de Theems heeft hij naar schatting vijf miljoen pond aan punk-memorabilia in brand gestoken. Zijn moeder, modeontwerpster Vivienne Westwood, stond samen met wat publiek aan de oever van de rivier om te kijken hoe de voorwerpen verbrandden.
Nieuwsitem: 2016
Tekst: 2016 en 2022
Bronvermelding:
- *The Guardian's interview with Joe Corre (by Tim Jonze): https://www.theguardian.com/music/2016/mar/16/malcolm-mclaren-son-joe-corre-burn-punk-memorabilia-punk-london-queen
- https://www.theguardian.com/music/2016/nov/26/punx-not-dead-joe-corre-burns-memorabilia-worth-5m-on-thames
- Boek: “Punk.”, Stephen Colegrave en Chris Sullivan
- Boek: “Oor popencyclopedie 2006”
- Documentaire: http://www.vpro.nl/buitenland/programmas/het-groot-brittannie-van/ken-livingstone-londen.html
- Websites: http://punk.london/ en http://www.trouw.nl/tr/nl/4496/Buitenland/article/detail/4105706/2015/07/22/Londen-wereldstad-vol-lege-huizen.dhtml